Sözcü muharriri Hürmet Öztürk, bir panel sonrası görüştüğü Murat Ülker’in bu kelamlarını şöyle aktardı:

“Murat Ülker’in iki uçağı vardı. Murat Bey, bir gün bu ülkede, bir gün öteki bir ülkede. Neden mi? Tam 26 ülkede 100’ün üzerinde fabrikaları var. Fabrikalarının bulunduğu ülkelerde 4 milyar insan yaşıyor. Ülker, bisküvi üretiminde dünya ikincisi. Amaç birinciliği ABD’nin elinden almak. Çikolata üretiminde ise Ülker dünyada 6. sırada. Konuşmasından sonra, Murat Ülker’le sohbet ettik. ‘Devir tasarruf devri’ diyor. Örneğin Murat Ülker’in iki uçağı bulunmasına karşın, tasarruf hedefiyle onların ikisini de satmış. Yalnızca bu alandaki tasarrufunun da çok yüksek olduğunu anlattı. Murat Bey, ‘Şimdi, şirketlerimde ne kadar net kâr ediyorum ona bakıyorum’ diyor.

(…)

Sendikacıların bulunduğu toplantıda Murat Ülker, sendikayla toplu kontrat masasına oturduğu günleri de bütün samimiyetiyle anlatıyor. En kritik günler, toplu mukavele görüşmelerinde muahede olmayınca sendikanın greve gideceğini açıklamaları oluyor. Ülker, ‘Grevi kırmak için doğal biz de boş durmuyorduk. Fakat sonuçta anlaşamadığımız her yerde anlaştık. Her periyot personelimizin hakkını verdik. Bugün de fabrikalarımızda barış var’ diyor.

Yıldız Holding bünyesinde yurtiçi ve yurtdışında o denli bu türlü değil, tam 80 bin kişi çalışıyor. Murat Ülker tam sayısını hatırlamıyor lakin 200-250 civarında işyerlerinde genel müdür olduğunu belirtiyor. Personellerin büyük kısmı sendikalı. Murat Ülker ‘Sendika benim dünya ahiret kardeşimdir. Kul hakkına inanıyorsanız sendika hem bu dünyada hem öbür dünyada lazım. Toplumun temel taşıdır, itimat tesisidir, olmazsa olmazıdır’ görüşünde. (HABER MERKEZİ)

Sözcü muharriri Hürmet Öztürk, bir panel sonrası görüştüğü Murat Ülker’in bu kelamlarını şöyle aktardı:

“Murat Ülker’in iki uçağı vardı. Murat Bey, bir gün bu ülkede, bir gün diğer bir ülkede. Neden mi? Tam 26 ülkede 100’ün üzerinde fabrikaları var. Fabrikalarının bulunduğu ülkelerde 4 milyar insan yaşıyor. Ülker, bisküvi üretiminde dünya ikincisi. Maksat birinciliği ABD’nin elinden almak. Çikolata üretiminde ise Ülker dünyada 6. sırada. Konuşmasından sonra, Murat Ülker’le sohbet ettik. ‘Devir tasarruf devri’ diyor. Örneğin Murat Ülker’in iki uçağı bulunmasına karşın, tasarruf maksadıyla onların ikisini de satmış. Yalnızca bu alandaki tasarrufunun da çok yüksek olduğunu anlattı. Murat Bey, ‘Şimdi, şirketlerimde ne kadar net kâr ediyorum ona bakıyorum’ diyor.

(…)

Sendikacıların bulunduğu toplantıda Murat Ülker, sendikayla toplu kontrat masasına oturduğu günleri de bütün samimiyetiyle anlatıyor. En kritik günler, toplu kontrat görüşmelerinde muahede olmayınca sendikanın greve gideceğini açıklamaları oluyor. Ülker, ‘Grevi kırmak için alışılmış biz de boş durmuyorduk. Fakat sonuçta anlaşamadığımız her yerde anlaştık. Her periyot çalışanımızın hakkını verdik. Bugün de fabrikalarımızda barış var’ diyor.

Yıldız Holding bünyesinde yurtiçi ve yurtdışında o denli bu türlü değil, tam 80 bin kişi çalışıyor. Murat Ülker tam sayısını hatırlamıyor ancak 200-250 civarında işyerlerinde genel müdür olduğunu belirtiyor. Personellerin büyük kısmı sendikalı. Murat Ülker ‘Sendika benim dünya ahiret kardeşimdir. Kul hakkına inanıyorsanız sendika hem bu dünyada hem öbür dünyada lazım. Toplumun temel taşıdır, inanç tesisidir, olmazsa olmazıdır’ görüşünde. (HABER MERKEZİ)

TBMM Ulusal Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Kurulu üyesi Güneşhan, iktidarın dünyadaki gelişmelerin tersine tavır almaya devam ettiğini kaydederek, programın bilhassa kız çocukların eğitim öğretimine devam edilmesinde de çok büyük yarar sağladığını kaydetti. Güneşhan, programın gayesinin 2030 yılında tüm çocukların okullarında sağlıklı ve besleyici günlük yemeğe erişebilmesini sağlamak olduğunu tabir etti.

430 MİLYON ÇOCUK

Güneşhan, 18-19 Ekim’de Paris’te düzenlenen programdan öne çıkanları şöyle özetledi:

“Artık dünyanın karşı karşıya olduğu gibisi görülmemiş zorluklarla başa çıkmak için okul yemek programlarına daha fazla yatırım yapmanın vakti geldi. Eldeki en son datalara nazaran, şu anda dünya çapında 418 milyon çocuğa okul yemeği ulaştırılıyor ve programların yurt içi finansmanında 5 milyar ABD doları artış yaşandı. Karşılaştırma yapmak gerekirse, Covid-19 salgını öncesinde yılda 388 milyon çocuğa okul yemeği veriliyordu. Düşük gelirli ülkeler okul yemeklerine yapılan yurt içi yatırımı yüzde 15 oranında artırdı ve çoğunluğu bayanlar için olmak üzere 4 milyon iş yaratıldı. Uzun bir yol kat ettik lakin dünyanın en savunmasız milyonlarca çocuğunun, hayatlarını değiştirebilecek okul yemeklerine erişimi hâlâ engelleniyor. 2030 yılına kadar 724 milyon ilkokul çocuğunun tamamının okullarında besleyici yemek yiyebilmesini sağlamaya yönelik global amacımıza ulaşmak için, şu anda bu programlara erişimi olmayan 430 milyon çocuğa ulaşmalıyız.”

‘ÖĞRENCİLERİN LOKMASINA GÖZ DİKEN AKP İKTİDARININ BU KOALİSYONA ÜLKEMİZİ SOKMASI BEKLENEMEZDİ’

Güneşhan, hükümetin tavrını eleştirerek, “Her ülkede siyasi irade, yatırım ve uygulama olmadan ilerleme umudu yoktur. Dünyanın her yerindeki çocuklar, bilhassa de en savunmasız ve en güç durumda olanlar, okulda en az bir öğün yemeği hak ediyor; bu, kimileri için günün tek öğünü. Hükümetlerin bu programlara öncelik vermeye devam etmeleri gerekiyor. Öğrencilerin lokmasına göz diken AKP iktidarının bu koalisyona ülkemizi sokması beklenemezdi. Koalisyona üye olmak için ne yapılması gerekiyorsa bir an evvel başlatılmalı. Koalisyona üyeliğin ötesinde her öğrencinin sağlıklı beslenebilecek ve tahsilini nitelikli hale getirecek besine ulaşmasının yolu açılmalı. AKP’nin yarattığı bir avuç saray yandaşının zenginleştiği, halkın daha çok fakirleştiği tertibin ezilenleri çocuklar olmamalı” dedi. (HABER MERKEZİ)

Çocukken, savaşın yalnızca kitaplarda ve sinemalarda olduğunu düşünürdüm. Hiçbir devlet yöneticisinin savaş çıkaracak kadar makus olamayacağını, sıkıntıları aklı selim, mantık çerçevesinde çözeceklerini sanırdım. Bana nazaran ülkeyi yöneten kocaman akıllı bireylerin insan vefatına müsaade vermesi, imkânsızdı. Vakit ilerledikçe ve kapitalizmi tanıdıkça, durumun tam karşıtı olduğunu anladım. Canlı televizyon yayınında, insanların üzerine bombalar atıldığını gördüm. Üstelik öldürmenin o denli tek tek değil, bir atakta mümkün olan en fazla insanı kapsayacak yollarla gerçekleştirdiklerini gördüm.

Anladım ki her an dünyanın rastgele bir yerinde bir savaş çıkabilir ve toplu katliamlar yaşanabilirmiş. Gücü elinde tutan emperyalist ülke, gücü olmayana istediği üzere zorbalık uygulayabilirmiş. Bir ülke keyfi olarak güçsüz olanı amacı haline getirebilir, ya da kendi halinde yaşayan iki ülke çok kolay birbirine düşman edilip yıllarca savaştırılabilirmiş. Meğerse ülkelerin “savunma sanayisi” olarak isimlendirdiği bölümlerin ve bütçelerin asıl hedefi savunma değil saldırmak ve savaşmakmış. Dünyanın istikrarı güce ve zenginliğe nazaran şekilleniyor ve memleketler arası ilgileri bu türlü belirleniyormuş. Ayrıyeten öldürmek ve yok etmek için her türlü teknolojiyi kullanmak mubahmış.

Geçen sene, Rusya-Ukrayna savaşı hayatımızın merkezine oturdu. Şimdilerde, İsrail-Filistin gündemi domino ediyor. Gün geçmiyor ki, yüreğimiz ağzımızda bir kriz, bir kaos takip etmek zorunda kalmayalım. Ülkemiz, krizler ve kaoslar konusunda en önde koşanlardan. Biz esasen başka bir kategoriyiz. Dünyaya baktığımızda ise, güç ve iktidarını korumak isteyen emperyalistler, her şeyi kendilerine hak görüp ne isterlerse yapıyorlar. Sayelerinde bütün dünyada yaşayan suçsuz halklar elleri yüreklerinde olup bitenleri izliyorlar.

İsrail, yıllardır Filistinlilere karşı uyguladığı planını, artık kanlı taarruzlarla tamamlamaya çalışıyor. Amaç, küçücük kalan son Filistin topraklarını da ele geçirmek üzere görünüyor. BM’ye nazaran Gazze’ye fosfor bombası atıldığı tez edildi. Bu bir kitle imha silahı ve büyük yıkımlar yaratacak güce sahip. Beyaz Fosfor denilen kimyasal endüstride de kullanılır. Bu kimyasalın olduğu yerlerde özel tedbirler alınır, solunması halinde teneffüs yollarında tahrişe ve akciğer hasarına neden olur. Çok yanıcı ve toksik bir husustur. Havayla temas ettiğinde tutuşur ve yüksek dereceye kadar ısı üretir. Yüksek derece derken, metali ergitecek kadar yüksek sıcaklıklardan bahsediyorum. Yanmanın olduğu yerde her şeyi yakar ve yok eder. Savaşta kullanılma sebebi gayesi yakmak, aydınlatmak yahut duman oluşturmak içinmiş. Savaş kesimi, işine gelen teknolojiyi kendi çıkarları için kullanmayı çok güzel öğrenmiş

İş güvenliğinde Beyaz Fosfor ile çalışılan yerlerde son derece dikkat edilir. Bu tıp alanlarda harika güvenlik önlemleri uygulanır. Çalışanlar, özel esirgeyici giysiler, eldivenler, gözlük, maske ve teneffüs aygıtları kullanmak zorundadır. Beyaz Fosfor, özel olarak tasarlanmış inançlı depolama alanlarında saklanır ve bu depolama alanları itinayla korunur. Havadaki Beyaz Fosfor düzeyleri, bir metreküp başına 1 mikrogram (1 μg/m³) yahut daha yüksek olduğunda tehlike oluşturur. Bu kadar düşük bir ölçü bile insanların sıhhatine önemli ziyanlar verebilir. Argümana nazaran böylesi bir kimyasal Gazze’de insanların üzerine atıldı. Bu tıp kimyasallar yalnızca insanlara ziyan vermekle kalmaz, birebir vakitte bitkilere ve hayvanlara da ziyan verir

Gücü elinde tutanlar silah yapmak konusunda inanılmaz yaratıcılar. Güya bütün teknolojik bilgiler silah sanayine hizmet ediyor üzere geliyor beşere. Birçok teknolojiyi savaşta kullanılacak formüllere çevirmeyi başarmışlar. Hedef tek atılımda çok fazla ve kolay insan öldürmek. Bu mantıkla yaratılan silahlara kitle imha silahı deniyor. Memleketler arası kontratlarda bu kitle imha silahlarının kullanımı yasak. Bunu yapan ve kullanan devletler tek tek bunların kullanımının yasak olduğu mevzuatları imzalayıp kabul etmişler, lakin bu yasağı çiğnemekten hiç imtina etmiyorlar. Zira bu emperyalist güç seviciler için ilkesel ve ahlaki kıymetler diye bir şey yok. Canlarının istediğine ya kılıf uyduruyorlar yahut hiç umursamadan kuralları çiğniyorlar, güya kendileri imza atmamış üzere davranıyorlar.

HİTLER VAKTİNDE ZYKLON B KULLANILDI

Hitler vaktinde bütün bilgi birikimi ve kaynaklarının birçoklarını savaşa harcamış. Elinde hem maddi gücü hem de insan öldürmek için gerekli teknolojisi varmış. Esasen o maddi ve teknolojik gücü olmasa bu kadar katliam yapamazdı. Mesela insanları odalara koyup Zyklon B gazını vererek öldürmüşler. Zyklon B, böcek öldürmek için yapılmış, fakat 1. Dünya Savaşı’nda da insan öldürmek için kullanıldığı söyleniyor. Bu toplu katliamlardan sonra dünya Hitler’in soykırım yaptığını kabul etmiş ve kınamış. Fakat bunu kınayanlar ve kabul edenler artık diğerlerine tıpkı soykırımları yapıyorlar.

İnsanlık tarihi boyunca savaşırken, daima olarak teknolojiyi kullanmıştır. Top ve tüfek icat edilmeden evvel, metal gereçleri ısıtıp günlerce ellerinde döverek kılıç yaparlarmış. Tarihteki öykülere bakıldığında, o kılıcı yapmak için harcadığı vakti öteki hiçbir alet edevat için harcamadığı aşikâr. Bir sürü efsaneleşmiş kılıçlar ve kıssaları var. Fonksiyonuna bakıldığında ise insan öldürüyor.

Sonrasında ateşli silahların icadı, insanlık ismine kanlı bir dönüm noktası oldu. Bu icat, savaşın tabiatını değiştirdi ve dünyayı daha şiddetli bir yer haline getirdi. Ateşli silahlar en yaygın 16. yüzyılda kullanılmaya başlandı. Bu silahlar sayesinde savaşlar daha kanlı ve daha ölümcül hale geldi. Birtakım tarihçilere nazaran, 16. yüzyılda bir milyondan fazla insan ateşli silahlarla öldürüldü. Bu ateşli silahlarla birlikte her şey makus bir noktaya evrildi. Köroğlu da vaktinde “Delikli boru icat oldu, mertlik bozuldu” demiş ya. Savaşarak birbirini öldüren insanlık, bu süreçten sonra silahla kolay ve toplu vefatlar yaratmaya başlamış ve silah endüstrinde daima yeni teknolojiler üretilmiş.

HER İCAT, SAVAŞ TEKNOLOJİSİ İÇİN BİR FIRSATA DÖNÜŞTÜRÜLMÜŞ

Her icat, savaş teknolojisi için bir fırsata dönüştürülmüştür. Albert Einstein, atomun parçalanabileceği fikrini ortaya atmış ve bu deneyin uranyum ile yapılabileceğini öngörmüştür. 1939 yılında, Einstein, Amerika Birleşik Devletleri Lideri Franklin D. Roosevelt’e bir mektup yazarak, Nazi Almanya’sının atom bombası geliştirmeye çalıştığını ve Amerika Birleşik Devletleri’nin de bu silahı geliştirmesi gerektiğini belirtmiştir. Einstein, o vakitler muhtemelen önerdiği şeyin büyüklüğünden habersizdi. 1945’te, Amerika Birleşik Devletleri’nin Japonya’ya atom bombası atması üzerine, Einstein bu olayı “büyük bir trajedi” olarak tanımlamış.

Atom bombasının atıldığı bölgede, patlamanın yarattığı şok dalgası ve radyasyon nedeniyle çok sayıda insan ölmüş. Binalar, köprüler, yollar ve öbür altyapılar tahrip olmuş. Bölgede, yıllarca radyasyon kirliliği yaşanmış. Bu kirlilik, insanlarda ve hayvanlarda kanser ve öbür sıhhat sıkıntılarına neden olmuş. Direkt ve dolaylı olarak ölen insan sayısı kesin olarak bilinmemekle birlikte, yaklaşık 200.000 kişi olduğu söylenmiş. Patlamanın direkt tesiriyle yaklaşık 80.000 ağaç yok olmuş. Nagazaki’de ise, patlamanın direkt tesiriyle yaklaşık 40.000 ağaç yok olmuş. Atom bombasının patlamasından sonra, Hiroşima ve Nagazaki’de bitki ve hayvanlarda büyüme ve gelişmede meseleler görülmeye başlanmış.

Atom parçalandığında çok büyük bir güç açığa çıkar. Bu, insanlık için büyük bir buluştur. Dünya bu buluşu bugün için güç üretimi ve sıhhat kesiminde kullanıyor. Lakin, atomu parçalama esnasında çok büyük radyasyon açığa çıktığından, nükleer güç santrallerine güzel bakılmıyor. Zira mümkün bir tehlikede radyasyon sızıntısı olabilir. Bu, Çernobil felaketine bir örnektir. İnsanlık, güç için kullanmadığı atom parçalama işini bomba olarak kullanmış. Paralel bir anlayışla, günümüzde nükleer başlık taşıyan füzeler de mevcuttur.

HALEPÇE’YE HARDAL GAZI ATILMIŞ

Birinci Dünya Savaşı’nda Alman ordusu, Belçika’nın Ypres kentine tonlarca hardal gazı kullanmış. Bu, yaklaşık 5.000 kişinin ölmesine yahut yaralanmasına neden olmuş. Hardal gazı, I. Dünya Savaşı’nda en yaygın kullanılan kimyasal silahlardan biriymiş. Halepçe Katliamını bilirsiniz, Saddam Hüseyin de kente hardal gazı atmıştı. Bu katliam, insanlığın tarihindeki en büyük kimyasal silah saldırısı olarak kabul edilir. Hardal gazı, ciltte, teneffüs yollarında ve gözlerde yanıklara neden olan kimyasal bir silahtır. Bu yanıklar ekseriyetle ağrılı ve kalıcıdır. Hardal gazı ayrıyeten teneffüs yollarında ve gözlerde iltihaplanmaya neden olur. Bu iltihaplanma vefata yol açar. Hardal gazı, endüstride böcek öldürmek için kullanılır. Endüstride kullanımında iş güvenliği için aşağıdaki önlemler alınır: Hardal gazına maruz kalan bireyler, acil tıbbi yardım almalıdır. Havadaki oranı 1 metreküpte 5 * 10^-12 gram kadar olduğunda bile tehlikelidir. Yani eser ölçüde olması bile tehlikelidir. Özel depolarda saklanır. Uygun teneffüs hami, beden gözetici giysiler ve cilt ve göz koruyucuları kullanılır.

Diğer kitle imha silahları şunlardır: Hudut gazları, hudut sistemini felç ederek vefata neden olurlar. Kan zehirleyiciler, kan hücrelerini ve dokuları tahrip ederek mevte neden olurlar. Biyolojik silahlar, zehirli bitki, hayvan ve mikroorganizmaları içeren silahlardır. Bu silahların kullanımı yasaktır. İnsan bunları düşündüğünde kanı donuyor. Bu zehirler, temiz sivillerin üzerinde de kullanılıyor. Savaşın her türlüsüne karşıyım. Askerlerin üzerine de atılsalar kabul edilebilir bir yanı yok.

İnsanlık tarihi boyunca hiç boş durmamış. Ateşli silahlardan sonra roketler üretmeye başlamış ve bomba atabilmek için süratli uçan, radara yakalanmayan uçaklar icat etmiş. Sonrasında füze icat etmişler. Bir yerden fırlatılıp hop, istenilen noktaya gidiyorlar. Başlarda füzeyi yapıp ateşlediklerinde istedikleri noktaya ulaştıramıyorlarken, şimdilerde yaptıkları füzeleri istedikleri yere ulaştırabiliyor. Bu silahlar yalnızca insanlara ziyan vermekle kalmayıp bütün canlılar için tehlikeli. Patlayan silahlar büyük bir şok dalgası ve ısı oluşturuyor. Bu nedenle, bitki ve hayvanlara da ziyan veriyor. Ayrıyeten patlayınca yüksek dozda radyasyon yayıyor.

DÜNYADA 8-10 ÜLKEDE NÜKLEER BAŞLIK TAŞIYAN FÜZE BULUNUYOR

Normal şartlarda, Japonya’ya atılan atom bombalarından sonra nükleer başlık taşıyan füzelerin üretimi yasaklandı. Lakin, dünya devi ülkeler bir mazeret bulup bu füzeleri üretmeye devam etti. Dünyada 8-10 ülkede nükleer başlık taşıyan füze bulunuyor. Kimilerinin patladı an vereceği ziyan 1 milyon ton TNT patlayıcının patlamasıyla birebir tesire sahiptir. Bu, kent büyüklüğünde bir alanı yok etmeye yetecek kadar büyük bir güçtür. Patlamanın tesiriyle ne insan ne hayvan ne de bitki yaşayabilir. Bu ortada, bu kadar büyük bir nükleer başlık taşıyan füze, bir kıtadan başkasına atıldığında çok az bir sapma ile gayesini bulabiliyormuş.

Kitle imha silahları, çok büyük ölçüde yıkıma neden olur. İnsan, hayvan ve bitki ayırmaz. Nükleer silahlar, koca bir kenti yakıp parçalayıp yok edebilir. Kimyasal silahlar havaya karışınca uzak alanlara yayılarak hem beşere hem de başka canlılara ziyan verir. Bu kimyasalların yayılmasının denetimi mümkün değildir. Atıldığı bölgelerden uzak alanlara dağılarak, bazen eser ölçüsü dahi bir insan ve canlının vefatına neden olabilirler.

Ülkeler, askeri araştırma ve geliştirme için her yıl milyarlarca dolar harcıyor. Bu, silah sanayii için harcanan bütçe, ülkelerin besin için ayırdığı bütçeleriyle birebir ölçüde. Bazen de savaş için ayırdıkları bütçe çok daha fazla. Güya bütün dünya birbirine düşman olmuş, birbirini yok etmek için hazırda bekliyorlarmış üzere bir izlenim veriyor beşere.

Edindiğim sayısal bilgiler, güçlü olanın zayıf olana nasıl hükmettiğini açıkça gösteriyor. 2022 yılı için Filistin’in savaş bütçesinin yaklaşık 1 milyar dolar olduğu varsayım ediliyor. İsrail’in 2022 yılı savunma bütçesi ise 23,4 milyar dolar olarak varsayım ediliyor. Filistin’in 1 milyar doları, İsrail’in 23,4 milyar doları yanında çok küçük kalıyor. Bu durum, savaşın sonucunu da evvelden kestirmeyi kolaylaştırıyor. İsrail, Filistin’e karşı teknolojik ve askeri üstünlüğe sahip. Bu durum, Filistin’in maruz kaldığı eşitsizliği ve zulmü gözler önüne seriyor. Filistin, İsrail’in karşısında savunmasız durumda.

Büyük güçlerin elinde bulunan teknoloji, savaşın mukadderatını belirliyor. İHA’lar, robot teknolojileri, yapay zeka üzere teknolojilerle yapılan ölümcül araçlar, savaşların daha yıkıcı ve acımasız hale gelmesine neden oluyor. Bana kalırsa bu durumlar, dünyanın yok oluşuna gerçek gidişi de hızlandırıyor. Güç ve para hırsı, dünyayı bir vefat makinesine dönüştürüyor. Bu durumdan en çok ziyan görenler ise çocuklar oluyor. Onlar, büyük insanların neden birbirlerini öldürmeye ve dünyayı yok etmeye çalıştığını asla anlayamayacaklar.

*A Sınıfı İş Güvenliği Uzmanı

KAYNAKLAR

• Wikipedia:
• Atom Bombası Araştırma Enstitüsü’nün (JAERI) verileri
• Kimyasal Silahlar Konvansiyonu

• Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI): https://www.sipri.org/
• BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği

Doların; ülkelerin döviz rezervi, global ticaret ve dünya çapında döviz süreçlerindeki hissesi hala en yükseği… Evet, gerilemeler var ve Çin Yuanı bilhassa petrol süreçlerinde olmak üzere global ticarette hissesini süratle artırıyor.

Rakamlara bakacak olursak; global döviz rezervlerinde doların hissesi bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 58.9 oldu. Dünyadaki döviz süreçlerinde doların yüzde 88 üzere bir hissesi var. Global mal ticaretinin yaklaşık yarısı da dolar üzerinden yapılıyor.

Ancak çok değerli bir trend var; tüm bu oranlarda düşüş var. Örneğin global rezervlerde doların 1999’da yüzde 71 olan hissesi 12 puan düşmüş durumda. 2012’de ise yüzde 61.5’ti. Ülkelerin rezervlerinde altına ve Çin Yuanı’na kayış var.

PETRODOLAR SİSTEMİNİN HAKİMİYETİNİ YİTİRMEYE BAŞLAMASI KISMI BİR DOLARSIZLAŞMA

Çünkü Çin, Ukrayna savaşıyla birlikte bilhassa petrol ithalatını yuan üzerinden gerçekleştirme eğilimini hızlandırarak sürdürüyor. Doların bilhassa petrol piyasalarındaki aktifliği son vakitlerde süratle azalıyor.

Petrodolar sisteminin hakimiyetini yitirmeye başlaması kısmi bir dolarsızlaşma manasına geliyor. Yatırım bankası JP Morgan’ın araştırmasına nazaran, artık daha fazla petrolün Çin Yuanı üzere dolar dışı para üniteleriyle süreç görmesinden ötürü doların gücü ile petrol fiyatları ortasındaki korelasyon zayıfladı.

JP Morgan’a nazaran, global petrol fiyatlarının ana itici güçlerinden biri olan dolar, bir vakitler güçlü olan tesirini kaybediyor üzere görünüyor.

BRICS’TE ÜÇ BÜYÜK PETROL DEVİNİN BİR ORTAYA GELMESİ PETRODOLAR’IN SONUNU GETİRİR Mİ?

Ağustos sonunda BRICS’e Körfez bölgesinden üç büyük petrol üreticisi Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve İran’ın katılması, petrodolar sistemi için büyük bir ihtar oldu.

Böylece dünyanın en değerli güç harika güçlerinden üçü (Rusya, İran ve Suudi Arabistan) bir ortaya geldi. Rusya ve Suudi Arabistan tek başına dünya petrol üretiminin dörtte birini karşılıyor. Rusya ve İran dünyanın birinci ve ikinci büyük doğalgaz rezervlerine sahip.

Suudi Arabistan ve BAE üzere onlarca yıldır ABD’nin yakın müttefiki olan ülkelerin artık Washington’un yeminli düşmanları olarak gördüğü Çin ve Rusya ile dış bağlarını çeşitlendirebilmesi ve ABD ve AB’nin çok yaptırımlarının yükü altındaki İran’ın hem Moskova hem de Pekin ile stratejik iştirake sahip olması kıymetli gelişmeler…

Bu güç zengini ülkeler dolar dışı para üniteleri üzerinden petrol ticaretine de ziyadesiyle açık davranıyorlar. Bilhassa petrol ticaretinde Çin Yuanı ve öbür ulusal para ünitelerinin kullanımı artık global ölçekte büyüyen bir gerçeklik haline geldi.

Soru şu: Global iktisattaki dolarsızlaşma süreci BRICS’teki genişlemeyle daha da ilerleyebilir mi?

YUAN, ÇİN’İN GLOBAL İKTİSATTAKİ HİSSESİ ÖLÇÜSÜNDE HİSSE SAHİBİ DEĞİL

Bir de şu var; yıllardır Çin inanılmaz bir yükselişte ve global iktisatta ABD’nin hissesi düşüyor. Global mal ve hizmet üretiminde 1980’de yüzde 32 olan ABD’nin hissesi 2020’de yüzde 24’e indi. Tıpkı periyotta global ticaretteki hissesi da yüzde 14’ten yüzde 11’e indi.

Dünyanın ikinci büyük iktisadı (satın alma gücü paritesine nazaran birinci) ve dünyanın en büyük mal ihracatı yapan ülkesi olan Çin’in global ticareti domine ettiğini ve global mal ihracatındaki hissesinin yüzde 14.4 olduğunu düşündüğümüzde, doların global ticarette hissesinin düşmesi, Çin Yuanı’nın daha büyük bir hisse sahibi olması olağan karşılanabilir.

Bu yılın birinci çeyreğinde Çin’in hudut komşuları ile ticaretinde yuanın hissesi birinci sefer doları geçti. Yuanın hudut ticaretindeki hissesi yüzde 49’a ulaşırken, bunun başta gelen nedeni bilhassa Rusya ile yuan temelli ticaretin harikulade artması oldu.

Ancak global ticaret ve döviz süreçlerinde yuanın hissesi o kadar yüksek değil. Haziran ayında global Swift süreçlerinde doların hissesi yüzde 42 iken, yuan yüzde 2.8 ile Euro, Sterlin ve Japon Yeni’nden sonra beşinci oldu.

PETRODOLAR SİSTEMİNİN ÖNCÜLÜĞÜNÜ KİSSİNGER VE KRAL FAYSAL YAPTI

Petrodolar sisteminin giderek zayıflaması, global rezerv para doların hakimiyeti ve ABD hegemonyası için çok değerli olumsuz gelişmeler…

Bu yazıya petrodolar sistemini anlatarak devam edelim, gelecek yazıda yüklü olarak hangi ülkelerin ticarette yüklü olarak Çin Yuanı’nı kullanarak doların hakimiyetini nasıl zedelediğini inceleriz.

Başkan Nixon, 1971’de doların altına dönüştürülebilir olmasını “geçici olarak” askıya aldı. Bretton Woods sistemi sona erdi ve doların altınla olan son bağı da koparıldı. Ülkeler, memleketler arası ticaret için dolar depolamayı bırakabilirlerdi. Lakin, petrol üreticisi ülkeler süratle paha kaybeden dolar yerine altınla ödeme talep etmeye başladı.

Bunun üzerine ABD yeni bir plan hazırladı. Müttefiki olarak Suudi Arabistan’ı seçti. Bu mutabakat “petrodolar sistemi” olarak bilinmeye başlandı.

Petrodolar sistemi, petrolle ilgili memleketler arası süreçlerin birçoklarının dolar cinsinden yapıldığı ekonomik bir sistem ve emeli dolara olan talebi artırmak, diyebiliriz. Böylelikle ABD’nin; para ünitesinin gücü yoluyla siyasi ve ekonomik nüfuzunu genişletmesine imkan sağlanmış oluyor.

Sistemin öncülüğünü periyodun ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger ve Suudi Arabistan Hükümdarı Faysal bin Abdulaziz Al Saud yaptı.

PETRODOLAR MUAHEDESİNİN DOLARIN HAKİMİYETİNİ GARANTİLEYEN ÜÇ MADDESİ

Geniş petrol rezervleri ve global petrol pazarındaki hakim pozisyonu nedeniyle özel olarak seçilen Suudi Arabistan ile yapılan mutabakat şöyleydi:

1-Suudi krallığı tüm petrol süreçlerinin sırf ABD Doları cinsinden gerçekleşmesini sağlamak için OPEC’teki hakim pozisyonunu kullanacak.

2-Krallık yıllık petrol gelirinden yüz milyarlarca dolarını ABD Hazine tahvillerine aktaracak. Bu, ABD’nin daha fazla borçlanmasına ve daha evvel hayal bile edilemeyen bütçe açıklarını finanse etmesine imkan sağlayacak.

3-Petrol fiyatının ABD tarafından kabul edilebilir hudutlar içinde olması garanti altına alınacak ve yeni bir petrol ambargosu olmayacak.

Özünde petrodolar sistemi, ABD’nin Suud Hanedanı’nın hayatta kalmasını garanti altına alacağı bir mutabakattı.

Bu sistem ülkelere doları tutmak ve kullanmak için öteki bir zorlayıcı neden daha verdi. Ve doların dünyanın en büyük rezerv para ünitesi olarak eşsiz statüsünü korudu.

DOLAR AMERİKAN ESERLERİYLE İLGİSİ OLMAYAN TRİLYONLARCA DOLARLIK SÜREÇTE KULLANILIYOR

Malumunuz, petrol, eşsiz bir jeopolitik güç ve dünyanın en büyük ve en stratejik emtiası… Tıpkı vakitte global petrol piyasalarının yıllık hacmi altın piyasasının on katı…

Tüm ülkelerin petrole gereksinimi var. Şu örneği verelim: Türkiye, Kuveyt’ten petrol almak istiyorsa, evvel petrolün parasını ödemek için döviz piyasasından doları satın alması gerekiyor. Bu da ABD Doları için devasa bir yapay pazar yaratıyor.

Dolar yalnızca bir aracı ve Amerikan eserleri yahut hizmetleriyle hiçbir ilgisi olmayan, trilyonlarca dolarlık sayısız süreçte kullanılıyor.

ABD, PETRODOLAR SİSTEMİ SAYESİNDE FİNANSE EDEMEYECEĞİ DEV AÇIKLARI FİNANSE EDEBİLİYOR

Ayrıca, petrol piyasası çok büyük olduğundan memleketler arası ticaret için bir referans vazifesi görüyor. Yani, ülkeler aslında petrol için dolar kullandığından ötürü doları başka ticaret süreçlerinde de kullanıyorlar.

Bu ABD’ye eşsiz bir ekonomik ve jeopolitik güç veriyor.

Sonuçta petrodolar, ABD dolarının satın alma gücünü artırıyor. Sistem, ayrıyeten dolar ve ABD Hazine tahvilleri için daha derin ve daha likit bir piyasa yaratılmasına yardımcı oluyor. Tıpkı vakitte ABD’nin faiz oranlarını yapay olarak düşük tutmasına da yardımcı oluyor. Böylelikle, ABD hükümeti, aksi halde finanse edemeyeceği devasa açıkları finanse edebiliyor.

PETRODOLAR SİSTEMİNE MEYDAN OKUYAN BAŞKANLAR ÖLDÜRÜLDÜ

Bir de şu var: Yakın tarihte petrodolar sistemine meydan okuyan dünya önderleri sonunda öldürüldü.

Örnek: Saddam Hüseyin ve Muammer Kaddafi… İkisi de Irak ve Libya üzere büyük petrol üreticisi olan ülkelerin başkanıydı. ABD’nin askeri müdahaleleri ile tartışmalı bir formda öldürüldü.

Çünkü, ürettikleri petrolü ABD doları dışında bir kıymetle satmaya çalıştılar, hasılı petrodolar sistemine meydan okudular.

Tabii ki ABD’nin Saddam ve Kaddafi’yi devirmesine münasebet olarak bu meydan okumalar gösterilmedi. Irak’a hücumun münasebeti, kimyasal silahlardı ve asla bulunamadılar. Lakin bunun sorumlusu olarak gösterilen Saddam Hüseyin naklen yayınla idam edildi.

Ancak şu anda değişik bir dünyada yaşıyoruz. Rusya ve Çin ve başka üretici ülkelerin petrodolar sistemini sarsması diğer bir dinamik oluşturuyor.

Rusya ve Çin, büyük ekonomiler olduğu üzere, ABD ile rekabet edebilecek kadar gelişmiş nükleer cephaneliğe sahip ülkeler. Bu nedenle ABD, petrodolar sistemine darbe vurmak gayesindeki Rusya ve Çin ile direkt askeri çatışmaya girmek istemiyor.

2022 DÜNYA FİNANS TARİHİNDE ÇOK DEĞERLİ BİR YILDI

Tüm bu tarihî geri planın ışığında 2022 yılı dünya finans tarihinde değerli bir yıl oldu. Rusya ile Ukrayna ortasındaki savaşla birlikte petrodolar sisteminin çöküşünün başlangıcına şahit olundu. 2023 yılında bu eğilim artarak devam etti. BRICS’e büyük petrol üreticilerinin katılmasıyla gelişmelerin ne istikamete gideceğini göreceğiz

Artık Rusya ile Çin, ticaretlerinin büyük kısmını yuan ile yapıyor. Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı’nın son verisine nazaran, Rusya, Çin ile olan ticaretinin yüzde 75’ini Çin Yuanı kullanarak yapıyor. Ayrıyeten öbür ülkelerle olan ticaret süreçlerinin yüzde 25’ini karşılamak için de yuan kullanılıyor.

Rusya, Suudi Arabistan’ı geride bırakarak, Çin’in büyük petrol tedarikçisi oldu. Yılın birinci yarısında 52.6 milyon ton (değeri 28 milyar dolar) petrol sattı ve ödemelerin büyük kısmı yuan ile gerçekleşti.

YUNANİSTAN’DA SYRIZA’NIN LİDERLİK KOLTUĞUNA ESKİ BİR GOLDMAN SACHS İŞLEMCİSİ PARAŞÜTLE OTURUVERDİ

Komşu Yunanistan’da enteresan gelişmeler oldu. Geçen hafta sonu bir denizcilik şirketinin CEO’su ve eski Goldman Sachs trader’ı Stefanos Kasselakis, ana muhalefet partisi, sosyalist Syriza’nın önderi Alexis Çipras’ın yerine seçildi.

Kasselakis, 133 bin 600 parti üyesinin yaklaşık yüzde 57’sinin oyunu aldı; rakibi, Syriza’nın eski çalışma bakanı Efi Ahçıoğlu idi. Çipras, Mayıs ayındaki seçim başarısızlığı üzerine başkanlıktan istifa ederken, halefinin Efi Ahçıoğlu olduğunu söylemişti.

Ancak, birkaç ay öncesine kadar ABD’de yaşayan, hiçbir politik deneyimi ve 2023’ten evvel Syriza ile bilinen bir ilişkisi olmayan Kasselakis’in Amerikan finans kapitalinin en öne çıkan kurumu Goldman Sachs’ta çalışmış olması sert tenkitlere yol açıyor. Kasselakis ayrıyeten Joe Biden’ın 2008 başkanlık ön seçim kampanyasında istekli olarak misyon yaptı.

‘İNGİLİZCESİ VE FİNANS BİLGİSİYLE MİTSOTAKİS İLE REKABET EDECEK’

Kasselakis, liderlik seçimi sırasında “daha uygun İngilizcesi, finans ve işletme” bilgisi nedeniyle Başbakanı Kyriakos Mitsotakis’i yenmek için daha yeterli bir pozisyonda olacağını ve Syriza’nın ABD’deki Demokratlar şekli “büyük bir çadır” partisi kurarak “ABD formülünü mümkün olan en kısa müddette kopyalaması gerektiğini” söyledi.

İktidardaki Yeni Demokrasi partisinin temsilcileri kendisini tebrik ederken, Syriza’nın artık daha gerçekçi bir yol izleyeceğini ve Kasselakis’in partiyi Syriza’nın son seçimde kaybettiği yere gerçek; merkeze taşıyacağını söylediler.

Babası da bir armatör olan Kasselakis, adeta paraşütle inerek Syriza’nın liderliğine oturuverdi. Yoksa, 38 yaşındaki avukat Aşçıoğlu’nun liderliğine kesin gözüyle bakılıyordu. 35 yaşındaki Girit kökenli Kasselakis, klâsik Syriza seçmenine ya da genel olarak Yunan soluna uygun bir başkan değil. “PASOK’lu sosyalistlere nazaran fazla kentli, KKE komünistlerine nazaran ise fazla liberal ve Syriza için de büsbütün çok çağdaş bir siyasetçi” olarak yorumlanıyor.

AFETLER ÜLKEYİ MAHVETTİ FAKAT İKTİSAT ÂLÂ YOLDA, SEBZE-MEYVE FİYATLARI ÇOK YÜKSEK

Yunanistan’da Ağustos ayında Dedeağaç bölgesinde 13 gün süren, Yunanistan’ın son 20 yılda yaşadığı en büyük orman yangınında, 826 bin dönümden fazla alan yandı, 21 kişi öldü. Akabinde Eylül ayında Tesalya bölgesini etkileyen seller Volos, Pilio, Larisa ve Farsala üzere yerleşim yerlerinde önemli hasara yol açtı, 17 kişi hayatını kaybetti.

Doğal afetlere rağmen Yunan iktisadı canlılığını sürdürüyor. Ülkede gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) yılın ikinci çeyreğinde, daha evvelki dört çeyrek yılın en yüksek büyümesini göstererek yüzde 1.3 büyüdü.

Eylül prestijiyle yüzde 2.4 ile Euro bölgesindeki en düşük üçüncü enflasyon kaydedildi. Fakat ülkede besin fiyatları hala çok yüksek. Bilhassa zerzevat fiyatları; domatesin kilosu 2.5, karpuz 1, taze fasulye 5, patlıcan 2 Euro… Zerzevat fiyatlarında yıllık artış yüzde 17.5, meyvede yüzde 11.

MANZARA ÇOK BERBATTI, OTOBANI YANMIŞ ODUN KOKUSU KAPLADI

Geçen hafta oraları gördük. Çok berbattı, her yer yanmış siyah ağaç gövdesi kaplı, zeytinlikler de yanmış, hepsi sararmış. New York’tan daha büyük bir alan yanmış.

İpsala’dan Yunanistan’a girdikten kısa bir müddet sonra yanmış ormanlar başlıyor, Dedeağaç’ın girişinde ve çıkışında devam ediyor. Neredeyse Gümülcine’ye kadar… Biz yoldayken, hafif bir yağmur yağdı, feci bir yanmış odun kokusu kapladı ortalığı… Yangın otobanı atlayıp devam etmiş. Zati bir mühlet İpsala hudut kapısı ve otoban kapatılmıştı.

Doğal afetlere rağmen Yunan iktisadı canlılığını sürdürüyor. Ülkede gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYİH) yılın ikinci çeyreğinde, daha evvelki dört çeyrek yılın en yüksek büyümesini göstererek yüzde 1.3 büyüdü.

MOODY’S NOTU İKİ BASAMAK BİRDEN ARTIRDI, ‘DIŞ ŞOKLARA KARŞI HASSAS’ DEDİ

Bu ortada kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, Yunanistan’ın kredi notunu iki kademe birden yükselterek, Ba3’ten Ba1’e çıkardı. Bu epeydir beklenen bir gelişmeydi. Lakin bu not ülkenin tahvillerine yatırım yapılabilmesini sağlayacak düzeyin bir adım gerisinde…

Siyasi istikrara değinen Moody’s, kamu maliyesinin, bankacılık sisteminin düzgünleştiğini bildirdi. Moody’s, Yunan hükümetinin ıslahat uygulaması konusundaki kararlılığını “güvenilir ve güçlü” olarak gördüğünü belirtti.

Ancak Moody’s, turizm ve denizcilik üzere kilit kesimlerin büyüklüğü ve değeri göz önüne alındığında, iktisadın dış şoklara karşı hassas olduğu konusunda uyardı.

AVRUPA’DA YÜKSEK ENFLASYON PERİYODUNUN SONU MU?

Avrupa’da enflasyon düşmeye başladı. Eylül ayında Euro bölgesinde enflasyon yüzde 4.3 ile son iki yılın en düşük düzeyine indi. Ağustos’ta yüzde 5.2’ydi. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz artırımlarının tesiriyle düşmeye başlayan enflasyon, Ukrayna savaşının başlangıcından evvelki en düşük düzeye geldi.

Avrupa’nın en büyük iktisadı Almanya’da yıllık enflasyon yüzde 4.3’e geriledi. Ağustos’ta yüzde 6.4’tü. Bu keskin düşüşte baz tesirinin de katkısı var.

Fransa’da enflasyon yüzde 5.6’ya düşerken, İtalya’da yüzde 5.7’ye yükseldi. Bu yıl Avrupa’nın en düşük enflasyon oranına sahip olan İspanya’da ise artan elektrik ve akaryakıt maliyetleri nedeniyle üst üste üçüncü ayda da artarak Eylül ayında yüzde 3.2’ye oldu.

ABD’DE ARABA ÇALIŞANLARI GREVİ BÜYÜYOR

ABD’deki araba personelleri grevi genişliyor. Birleşik Otomotiv Personelleri (UAW) sendikası, grevin üçüncü haftasında Ford ve General Motors fabrikalarında 7 bin çalışanın daha greve gideceğini söyledi. Stellantis’te (Chrysler) önemli ilerleme sağlandığından ötürü, sendika yeni bir teklif yaptı, grevde genişlemeye dahil olmadı.

Sendika, başka taleplerin yanı sıra dört yıl içinde fiyatlarda yaklaşık yüzde 36 artış ve yeni işe alınanlara daha düşük fiyat ve daha az toplumsal haklar sağlayan uygulamalara son verilmesini talep ediyor.

Şirketler yüzde 20’lik bir maaş artışı ve öbür ödünlerle önerdiler.

ABD İKTİSADINA İKİ KIYMETLİ TEHDİT: YÜKSEK FAİZ VE ARTAN PETROL FİYATLARI

Yüksek faiz oranları ve petrol ve akaryakıt fiyatlarındaki artış Amerikan iktisadını zorluyor.

Hem yüksek faiz oranları hem de güç fiyatlarının tırmanması “tüketiciler için tatsız, birçok yatırımcı için itici ve iktisat için tehlikeli olan makus bir karışım” olarak tanımlanıyor.

ABD Hazine tahvil getirilerinin son on yılların en yüksek düzeyine yükselmesi, tüketiciler ve işletmeler için maliyetleri artırırken, Wall Street’i de sarstı. Merkez Bankası’nın (FED) sakinliğe neden olmadan enflasyonu bastırma uğraşlarını karmaşık hale getirdi.

Aynı vakitte, Rusya’nın Ukrayna ile savaşının başlarında 2022’de ulaştığı tepelerden düşen petrol fiyatları tekrar yükselişe geçti. Varil başına 95 doların üzerinde seyrediyor. ABD’de ortalama akaryakıt fiyatı galon başına 3.80 doların üzerine çıktı. Tüketicilerin alarma geçmesini ve siyasi sarsıntıları tetikleyen galon başına 4 dolar hududuna yaklaştı.

Uzmanlar, bu gelişmelere ABD şirketlerinin dış ülkelerdeki kârlarını baskılayan güçlü dolar da eklediğinde, “ekonominin başa çıkması çok güç olan bir üçlüyle karşı karşıya kalıyor” yorumunu yapıyorlar.

Diğer yandan, kimi uzmanlar, ABD devlet borçlarının alınıp satıldığı, global finans sisteminin temeli olan 25 trilyon dolarlık ABD Hazine tahvili piyasasının giderek dev bir kumarhaneye benzemeye başladığını savunuyor.

Piyasanın onlarca yıldır işlediği klâsik sistemlerden vazgeçilirken, hedge fonları ve onların son derece spekülatif ve riskli operasyonlarının piyasaya giderek daha fazla hakim olması dert yaratıyor.

BORSALAR DÜŞÜŞTE, PETROL EYLÜL’DE YÜZDE 12 YÜKSELDİ

Wall Street, berbat bir Eylül ayını ve üçüncü çeyreği geride bıraktı. Son dakika mutabakatıyla önüne geçilen hükümetin kapanması tehdidi ve özelikle tahvil faizlerinin onlarca yılın en yüksek düzeyine çıkması piyasa üzerinde baskı oluşturuyor.

Dow Jones endeksi Eylül ayını yüzde 3.2, üçüncü çeyreği ise yüzde 2.4 düşüşle, S&P 500 ayı yüzde 4.8 ve çeyreği yüzde 3.5 düşüşle tamamladı. Nasdaq, Eylül ayında yüzde 4.9 kayıp yaşadı ve çeyrekte yüzde 2.9 düştü.

Petrol fiyatları arz cephesindeki sıkılaşmaların tesiriyle Eylül ayında yüzde 12, üçüncü çeyrekte yüzde 29 yükseldi. Batı Teksas petrolünün varili 91 dolardan haftayı kapattı. Gözler 4 Ekim’deki OPEC toplantısına çevrilmiş durumda ve dördüncü çeyrekte petrol arzında daha fazla dert bekleniyor.

BU HAFTA NELER OLACAK?

Bu hafta kıymetli bilgiler var. ABD’de tarım dışı istihdam bilgileri ve Lider Jeremy Powell ve birtakım FED yetkililerinin konuşmaları değer kazanıyor. İş başlangıçları, hizmetler ve imalat satın alma yöneticileri endeksleri, dış ticaret bilgileri ve fabrika siparişleri üzere öbür değerli bilgiler var.

Ayrıca Türkiye ile Endonezya, İsviçre, Güney Kore ve Filipinler’deki enflasyon oranları, Avustralya, Yeni Zelanda ve Hindistan’daki faiz kararları da yakından takip edilecek. Euro bölgesinde işsizlik oranı ve Almanya’daki fabrika siparişleri de takip edilecek. ECB Lideri Christine Lagarde’nin konuşması da önemli…

Federasyondan yapılan açıklamada, Memleketler arası Paten Birliği (ISU) tarafından her yıl farklı ülkelerde düzenlenen ve ISU takviminde yer alan Dünya Artistik Figür Pateni yarışının, bayanlar kategorisinde son 5 yıl içinde birincilik elde eden sportmenlerin isimleri ve ülkeleri paylaşıldı.

AA’nın aktardığına nazaran ISU Dünya Şampiyonası’nda 2019 yılında Rusya ismine yarışan Alina Zagitova, 2021’de Rus Anna Shcerbakova, 2022 ve 2023 yılında ise Japon sportmen Kaori Sakamato’nun kategori birincisi olduğu belirtilen açıklamada, 2020’de pandemi nedeniyle şampiyonanın iptal edildiği vurgulandı.

‘DÜNYA ŞAMPİYONUMUZ BULUNMAMAKTADIR’

Açıklamada, şu sözlere yer verildi:

“Düzenlenmiş olan yarışlarda Türkiye ismine yarışmış rastgele bir bayan atletimiz bulunmamaktadır. Yetişkinler kategorisinde buz pateni sporunu sevdirmek ve teşvik etmek maksadıyla ISU’nun desteklediği yaş aralığı 28 ve üstü olarak belirlenmiş, amatör, yetişkin, seçkin kategorisi ismi altında müsabakalar düzenlemektedir. En son yapılan ISU’nun desteklediği milletlerarası yetişkinler müsabakası 15-20 Mayıs 2023’te Almanya’nın Oberstdorf kentinde düzenlenmiş olup Naz Arıcı, kendi kategorisinde dereceye girmiştir. Düzenlenen bu müsabakaya iştirak büsbütün ferdi olup Türkiye Buz Pateni Federasyonu tarafından hiçbir maddi ve resmi sürece tabi değildir. Çeşitli medyalar aracılığıyla “Buz Pateni Dünya Şampiyonu” olarak yapılan beyanın doğruluğu olmamakla birlikte federasyonumuz buz pateni branşında kurulduğumuz günden itibaren rastgele bir dünya şampiyonumuz bulunmamaktadır.”

NAZ ARICI: AÇIKLAMALAR ORTASINDA RASTGELE BİR ÇELİŞKİ YOK

Buz pateni sportmeni Naz Arıcı da toplumsal medyadan bir açıklama yayınladı. “Buz Pateni Federasyonunun yaptığı açıklama ile benim açıklamam ortasında rastgele bir çelişki bulunmamaktadır. Fakat kimi basın kuruluşları tarafından verilen “yalanlama” isimli habere karşılık son şampiyonluğuma dair derli toplu bir açıklama yapmam hasıl olmuştur” diyen Arıcı açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Sosyal Medya’da viral olan son şampiyonluğum 19 Mayıs 2023 Milletlerarası Buz Pateni Federasyonu (ISU) nun resmi sitesinde yayınlanan faaliyet programında yazan ISU International Adult Figure Skating Competition isimli müsabakadır.
Bu yarış dünyadaki en fazla iştirakin olduğu yarıştır ve İngilizce tabiriyle biz yetişkin sportmenler ortasında World Adult Championship olarak bilinmektedir. Bunun yanında bu beşinci şampiyonluğum olup 3’ü ulusal atlet olarak kazandığım başarılardır.

Bunun yanında memleketler arası yarışlarda aldığım muvaffakiyetler ve Türkiye Şampiyonlukları vardır. Kategorim Yetişinler Kategorisidir. Ve Milletlerarası Buz Pateni Federasyonun Resmi sitesinde Adult Skating olarak geçmektedir. Yetişkin Kategorisinde Türkiye’nin birinci ulusal atletiyim ve bu kısım 2015’te Almanya’da dünyanın bütün ülkelerinden katılan 36 atlet ortasında aldığım ve benim de birinci müsabakam olan Memleketler arası Yetişkinler Artistik Buz Pateni Yarışı’ndan sonra Türkiye’ye açtırdığım Dünya için eski ancak Türkiye için yeni bir koldur.
Yani bu kısmı Türkiye’ye ben getirmiş bulunmaktayım. Senior ve Junior Kategorileri ile karıştırıldığından birtakım bölümlerce baş karışıklığı yaratmış ve yanlış anlaşılmalara yol açmıştır. Ama Buz Pateni Federasyonu da yaptığı açıklama ile “kendi imkanlarım” ile katıldığım son milletlerarası müsabakayı ve derece kazandığımı teyit etmiştir.
Hiçbir kurum ve kişiyi bugüne kadar suçlamadan işini yapmış, buz patenini ülkemdeki gençlere sevdirmek için elinden geleni yapan bir insan olarak, bundan sonra da çalışmalarıma devam edeceğim. Bununla birlikte Masterlar Olimpiyatları olarak bilinen ve 4 senede bir yapılan World Winter Masters Games (Dünya Masterlar Kış Oyunları) müsabakasına Ocak 2024 ‘te katılacağım ve 23 kişi ortasında ülkemi temsil edeceğimi bir sefer daha buradan tüm kamuoyu ile paylaşmak isterim.” (HABER MERKEZİ)