İngiltere Ulusal Hata Ajansı (NCA) Ulusal Siber Hata Birimi’nden (NCCU) alınan bilgilere nazaran öğrencilerin düzenlediği DDoS akınları 2020 yılında 2019 yılına nazaran yüzde 107’lik bir artış gösterdi. NCCU’nun “Önleme” grubunda yer alanlar, bu akınlardaki gençlerin yaş ortalamasının 15 olduğunu bildiriyor. NCA raporuna nazaran DDoS taarruzları düzenlerken yakalanan çocuklardan kimileri dokuz yaşında.
Siber güvenlik şirketi ESET, gençlerin yanlış tarafı seçmesini engellemek ve maharetlerini düzgün şeylerden yana kullanmalarını sağlamak için asla çok geç olmadığını paylaşarak bu mevzudaki tekliflerini paylaştı.
Siber cürüm ve çocuklar hakkında konuşulduğunda, ekseriyetle husus küçükleri online tehlikelerden korumakla ilgilidir. Bu, çocuklarımızın aygıtlarında gerçek ebeveyn denetimi yazılımının olması ve bu sayede çocukların tehlikeli yahut uygunsuz içeriğe erişim sağlamadığından emin olmamız manasına gelir. Tıpkı vakitte makûs gayeli yazılıma karşı programlar yüklü olduğundan ve kapalılık ayarlarının düzgün bir halde yapılandırıldığından da emin olmalıyız.
Peki bir çocuk ‘kötü adam’ olmayı seçerse ne yapmalıyız?
Birçok çocuk ‘kötü niyetli’ (etik olarak bilenen ‘iyi niyetlinin’ aksi, bilgisayar korsanlığı) etkinliklerinin yasa dışı olduğunun farkında değildir. Fakat çocuğunuzun teknoloji maharetlerini makûs emeller doğrultusunda kullanıyor olabileceğinden şüphelenmeniz durumunda, onları gerçek yola yönlendirmeniz için asla geç değildir. Ayrıyeten siber maharetlerini yanlışsız yönlendirebileceğiniz ve sonuç olarak siber güvenlikte meslek yapmalarına yardımcı olabilecek birçok yasal alan da bulunur. Siber cürümde kullanılabilecek araçların ve tekniklerin daha ucuz ve kolay ulaşılabilir hale gelmesiyle okul çağındaki bilgisayar korsanlarına giderek daha sık rastlanıyor. Kimi çocuklar akınlarında teknolojiye ve tehdit tekniklerine inanılmaz derecede hakimken kimileri sırf ne kadar ileri gidebileceklerini görmek istiyor.
- Londra’da öğrenci olan Betsy Davies, inançlı olmayan, halka açık bir Wi-Fi kontağı yoluyla bir oburunun dizüstü bilgisayarına 10 dakika içinde nasıl bağlanabileceğinizi gösterdiğinde sadece yedi yaşındaydı.
- Elliott Gunton, İngiltere’de ISP TalkTalk’a sızdığında daha 16 yaşındaydı. 150.000’den fazla müşteri hesabını ele geçirdi.
- İsmi verilmeyen 16 yaşında bir Avustralyalı öğrenci, Apple’ın dahili sistemlerini birçok defa kırdı. 90 GB’lık “güvenli dosya” ele geçirdi ve müşteri hesaplarına erişim sağladı.
Uyarı işaretleri nelerdir?
Ebeveynler birçok mevzuda telaş duyar. Lakin yasadışı bilgisayar korsanlığı aktifliği kelam konusu olduğunda çocuğun davranışlarıyla ilgili rastgele bir değişiklik karşısında dikkatli olmalıdırlar. Michigan State University’nin (MSU) 2019 yılında yürüttüğü kıymetli bir çalışmada, gençlerin yer aldığı siber cürümlerle ilgili temel ipuçlarından kimilerine yer verilmiştir. Bunlardan kimileri şunlardır:
- Öz denetimin azalması
- Akran bağlantıları – bilgisayar korsanlığı yapan öbür çocuklarla arkadaşlık (çoğunlukla kızlar)
- TV izleyerek yahut bilgisayar oyunları oynayarak geçirilen vakit (çoğunlukla erkekler)
- Fırsat – şahsî bilgisayarın en düşük düzeyde ebeveyn nezaretinin olduğu özel bir odada bulunması
- Erken yaştan itibaren cep telefonuna erişim sağlama
- Dijital korsanlığa ilgi duyma
Bir şeylerin yanlış gittiğini nasıl anlarsınız?
Çocuğunuzun çevrim içi aktifliğinin denetimden çıktığını anlayabileceğiniz birkaç işaret daha var. Örneğin, e-postalarınızı/mesajlarınızı okuduğunu anlamanızı sağlayacak özel sorunlardan bahsedebilir yahut kendi kapalılıklarını muhafazaya çok itina gösterebilir ve giriş bilgilerini paylaşmayı muhakkak reddedebilirler. Elbette bu durum sırf çocuk olmalarından da kaynaklı olabilir. Sızma testi araçları üzere yazılım tiplerine erken yaşta ilgi duyulması da bu duruma bir işaret olabilir.
Daha olumlu sonuçlara yönlendirme
Çocuğunuzun aygıtlarına indirilen ebeveyn denetim yazılımı belirli siber kabahat sitelerine, bilgisayar korsanlığı forumlarına ve internetin başka karanlık kısımlarına erişim sağlamaya çalışma üzere etkinlikler yoluyla çocuğunuzun bilgisayar korsanlığına yöneliminin birinci işaretlerini yakalamanıza yardımcı olabilir. Lakin teknoloji konusunda aşikâr marifetler edindiyse, bu türlü bir aktifliği gizleyebilir. Marifetleri olumlu sonuçlar alacak halde yönlendirmek her zamankinden çok daha kıymetli. Bunun çeşitli yolları var. Birtakım ülkelerde öğrencilerin hünerlerini test etmeleri, iyileştirmeleri ve geliştirmeleri için siber güvenlik programları yürütülüyor. Bu durum, siber güvenlik alanında meslek sahibi olmalarını ve donanımlı hale gelmelerini sağlayabilir. Ayrıyeten hükümet ve özel kuruluşlar tarafından yürütülen yarışlar da bulunuyor. Bu müsabakalarda dünyadaki en güzellere karşı hünerlerini test edebilir ve çalışan olarak muvaffakiyetlerini gösterebilirler. En kıymetli nokta irtibat kanallarını açık tutmaktır. Çocuklarınızın hobilerine ilgi gösterin. Ayrıyeten, yasa dışı alanlara yöneldiklerini düşünüyorsanız, bunun riskleri konusunda onları bilgilendirin, olumlu ve yasal fırsatlara yönlendirin.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
