Birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkan egzama, cildi kurutarak kaşıntıya ve su kabarcıklarına yol açabiliyor. Kış aylarında nem oranının düşmesi ve soğuk hava nedeniyle daha sık görülen egzamanın tedavi edebilmesi için sorunun kaynağının belirlenmesi değer taşıyor. Egzamanın oluşmaması için kimi pratik tedbirlerin de alınması gerekiyor. Memorial Kayseri Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uz. Dr. Ayşe Gökçe Tümtürk, egzama belirtileri ve korunma teknikleri hakkında bilgi verdi.
Uygun olmayan sabunlar egzama nedeni
Tıbbi ismi “dermatit” olan egzama cildi kurutan, kaşıntı ve kabarcıklarla kendini aşikâr eden bir deri hastalığıdır. Toplumda çok sık görülen ve değişik tipleri olan egzama, birden fazla sebebe bağlı olarak görülebilmektedir. Egzamanın en kıymetli nedenleri alerjik tepki, ciltteki kuruluk ve gerilimdir. Ayrıyeten uygun olmayan sabunların kullanılması, ortamdaki toz ve birtakım kimyasalların deriyle teması egzamaya neden olabilmektedir. Lakin egzamanın kesin nedeni tam olarak bilinmemekte, bünyesel uygunluğun da tesiri olduğu düşünülmektedir. Mesken bayanları, kuaförler, paklık işiyle uğraşanlar ile meslekleri gereği ciltleri kimyasallara maruz kalan şahıslarda daha çok görülmektedir.
Egzamanın 5 kıymetli belirtisi
- Vücudun çeşitli yerlerinde orta çıkan kızarıklıklar.
- Cildin kuruması nedeniyle barizleşen kaşıntı.
- Bölgenin bilhassa geceleri kaşınması sonucunda cildin gerginleşerek çatlaması.
- Zamanla ortaya çıkan küçük ve içi sıvı dolu kabarcıklar.
- Ciltte başlayan döküntüler ve kabuklar.
Egzama eller, ayaklar, bacaklar ve saç tabanlarında; kızarıklık, kaşıntı, pullanma, yanma hissi üzere belirtilerle ortaya çıkar. Derideki kuruluk birinci belirtilerdendir. Egzamalı bölge kaşındıkça tablo daha da ağırlaşmaktadır. Belirtilerin birbirini takip etmesi kaşımaya bağlı olarak devam etmekte, kısırdöngü nedeniyle şikayetler yenilenmektedir.
Egzamanın teşhisi için yama testi yapılmalı
Egzamanın teşhisi dermatoloji tabiplerinin fiziki muayenesiyle konulabilmektedir. Tanıyı netleştirebilmek için yama testi( patch) yapılır. Kuşkulu hastaların sırtına alerjen hususların düşük konsantrasyonları yapıştırılır. 48 ile 72 saat ortasında deriyle temas eden alerjen hususlara cildin verdiği reaksiyon ölçülür. Test mühletince kişinin duş almaması ve terlemeye neden olabilecek aktiviteleri yapmaması gerekir. Alerji ilacı bu devirde kullanılmamaktadır aksi halde test negatif çıkar. Bu mühletin sonunda test yapılan bölgede kızarıklık, kabarma ve sulanma varsa sürülen hususun alerjik tesiri olduğu ortaya çıkacaktır.
Risk faktörlerinden kaçınmak önemli
Egzamanın kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Egzamanın tedavisinde bu sıkıntıya neden olan etkenlerden uzak durmak çok kıymetlidir. Cildin hangi hususa karşı tepki geliştirdiği belirlenmeli, kaynağa yönelik tedavinin birinci adımı atılmalıdır. Tedavide kortizon dışı bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar, cildi rahatlatan pansumanlar ve lokal kortikosteroidli pomadlar kullanılmaktadır. Nötral sabunlar, bariyer kremleri, nemlendiriciler ve egzama şampuanları rahatlama sağlayacaktır.
Egzamadan koruyan önlemler
- Egzamaya aday olan bireylerin bulundukları ortam kâfi nem ve ısı oranına sahip olmalıdır.
- Bulunulan ortamlar sık sık havalandırılmalıdır.
- Duş alma sıklığı mevsime nazaran ayarlanmalı, günlük banyo yapılmamalıdır. Banyoda cildi tahriş edecek kese ve lifler kullanılmamalı, su muhakkak çok sıcak olmamalıdır. Banyodan sonra uygun nemlendirici eserler ile tüm beden nemlendirilmelidir.
- Duşta ve günlük el-yüz yıkamada nötr sabunlar kullanılmalıdır.
- Bağışıklık sistemini destekleyen besinler tüketilmeli ve sistemli spor yapılmalıdır.
- Egzamaya neden olan alerjenin kesinlikle kullanılması gerekiyorsa, teması engelleyen eldivenler kullanılmalıdır.
- İçinde toz barındıran halı ve battaniye üzere eşyalar ahenge saatlerinde yatak odasında bulundurulmamalıdır.
- Günlük olarak kâfi ölçüde su içilmelidir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
