Bu yıl 18’incisi düzenlenen Contemporary İstanbul’a izleyicinin ilgisi büyük olsa da, iştirakçi galeri ve inisiyatiflerin memnuniyetsizliği damga vurdu. Üç yıldır Haliç Tersane’de düzenlenen, 26-27 Eylül ön izleme, 28 Eylül-1 Ekim tarihleri ortasında genel izleyiciye açık olan fuar da yağan yağmurdan nasibini aldı. Suyun birtakım galerilerdeki sanat yapıtlarına ulaşmasıyla birlikte fuar idaresi duruma müdahale etse de tekrar de birtakım yapıtlarda hasar oluştu. Fuara bu yıl 22 ülkeden, 67 çağdaş sanat galerisi 4 inisiyatif, 4 sanat kurumu katılmıştı.
Contemporary İstanbul’dan hususla ilgili evvelki gün yapılan açıklamada yağmurun 200 metrekare alanda su birikmesine olduğu ve çabucak denetim altına alındığı açıklandı. “İnisiyatif ve galeri sahiplerinin his ve heyecanlarını anlıyor, birebir hisleri paylaşıyoruz. Tüm takım olarak iştirakçilerin yanındayız ve rastgele bir mağduriyet kelam konusu değildir” dense de galeri ve inisiyatifler kaygılıydı.
‘BİLEĞİMİZE KADAR SU BASTI, BİRİLERİ SELFIE ÇEKTİ’
Koliartspace’in toplumsal medya paylaşımında şu kelamlara yer verdi: “Yaşananlar müthişti, işlerimizi inanca alabileceğimiz kuru bir alan bile kalmamıştı, işlerimiz büyük ziyan gördü. Birine elektrik çarpmaması büyük talih. Tüm koridora bileğimize kadar su bastı. Bu esnada fuar alışılmış ki açıktı. Hepimiz fuarın ortalarında bir yerlere işlerimizi yığdık ve bekledik, sonra bir galerinin deposuna işleri yerleştirdik. Tüm gün ıslak ayakkabılar ve çoraplarla hasar tespiti yapılmasını bekledim. Fuar tertibi çok üzgündü, bize ziyan gören işlerin masraflarının karşılanacağını kibarca vaat ettiler, kasti olmadığını söyleyip, çatı tamir ediliyor dediler. Elbette kasti değil. Lakin bunun bizim başımıza gelmesi benim fuardaki varlığımın nasıl da emanet olduğunu hatırlattı. Bir sürü emek verdik, sanat alanında hem bağımsız sanatkarlar olarak hem de kuirler olarak var olmak, kendimizi biraz da olsa gösterebilmek için bu kadar efor. Birilerinin ayakları suda yüzerken, biri işlerin önünde selfie çekiyordu, buna şaşırmadım. Elbette bizim başımıza gelecek, bizim yani en savunmasız, en muhafazasız, en kırılgan, en oraya ilişkin olmayan, en çabuk vazgeçilebilecek, en kolay dışarıda bırakılabilecek… Öbür inisiyatiflerle bir arada hareket ederek bu kadar emeğin boşa gitmemesi için tekrar kurmaya karar verdik.”
GALERİLERİN SIKINTILARI BENZER!
Haber için konuştuğumuz galeri yetkililerin birden fazla açıklama yapmak istemezken, isimsiz yazacağımızı öğrendiklerinde kederlerini bir bir sıraladı. Galeri sahip ve çalışanlarının ortak sıkıntıları şuydu: “Bir defa kiralar dolarla alınıyor. Haliyle eserler ya dolar ya da euro bazında. Türkiye’deki ekonomik krizin de tesiriyle orta sınıf esasen eser alamıyor, varlıklı sayabileceğimiz kesim de bu sene geleceği öngöremediği için istenen seviyede eser alımı yapmıyor.”
Tersane Haliç, izleyici olarak birçoklarının güzeline gitse de bu da galeri sahipleri ve çalışanları için bir sorun. Yerin yağmura karşı hazırlıksız olmasının dışında otopark ve tuvalet sıkıntıları var. Lütfi Kırdar’a geri dönmesini istiyorlar. İştirakçilerin birçok dış yerde bulunan bilhassa Çeşme ve Bebek’te tanınan olan yerlerde sosyalleşip, yapıtlara gereken ilgiyi göstermiyor. Gelen halkın büyük çoğunluğu fotoğraf çektirmek için geliyor. Bir galeri çalışanına sorduğum “sizce kaç galeri kar etmiştir” sorusuna yüzde 50 cevabını verdi.
Yabancı galeriler ortasında memnuniyet ortalama. Mesela Mark Hachem Gallery yetkilisi gelen sanatseverlerden mutlu olduğunu, genel manada yeterli gittiğini, Türk ve yabancı alıcının kendilerine ilgi gösterdiğini söylese de ismini vermek istemeyen Fransız bir galeri aradığı alıcı kitlesini bu fuarda bulamadığını söyledi.
SATIŞLAR ÇOK DÜŞÜK
2010’dan beri fuara katılan kesimin kıymetli Türk galerilerinden birinin sahibiyse fuarla ve sanat dünyasıyla ilgili şu yorumda bulundu: “Satışlar bence çok yeterli değil! Wifi yok, elektrik daima kesiliyor, otopark ve tuvaletler genel sorun. Üç yıldır Haliç Tersane’de düzenleniyor fuar. Haliç’teki birinci yılı en güzeliydi. Bir sefer ticari markalarla kirlenmemişti, kıyıyla bağlantı kurabiliyorduk, Haliç’e bir açıdan bakmak uygun gelmişti. Burası bana Venedik’teki tersaneyi anımsattı. İkisi ortasındaki paralellik çok hoşuma gitti. Bu türlü yandaki üzere bir inşaat da ortaya çıkmamıştı ancak ben Lütfi Kırdar’da olmayı tercih ederim”
HALKIN İLGİSİ BÜYÜKTÜ
Cumartesi sabah ve öğle yağan yağmura karşın akın akın insan geliyordu. Biletler iptal edilmemişti. Vazifeliler bu yıl iştirakçi ilgisinin geçen yıla nazaran pazar günü hariç 1.5 katı olduğunu söylediler.
Biletler bu yıl öğrenci 200, tam 400 lira. Hafta sonu 300, tam 450 liraydı.
Bu sene birinci kere İstanbul Büyükşehir Kent Çizgileri tarafından özel olarak sağlanan deniz yoluyla Kadıköy, Üsküdar, Beşiktaş’tan kalkan vapurlar, Tersane İstanbul’a 500 metre uzaklıktaki Hasköy İskelesi’ne ulaştı.
Kafe alanında bir hamburgercide yiyecek fiyatları 165 ile 300 lira ortasında değişirken, soğuk içecek fiyatları (su 55 liraydı) 70 ile 195 liraydı. Bir top dondurma 60 liraya satılırken, yiyecek ve içecek yerlerinde kuyruk vardı.
